Ψυχιατρική και Επαγγελματισμός
Το πλαίσιο - επιστημονικό, κοινωνικό, ιδεολογικό, ηθικό - της άσκησης της ιατρικής δεν είναι ούτε αυτονόητο ούτε σταθερό. Από την ισχύ της διαπίστωσης αυτής δεν εξαιρείται βέβαια η Ψυχιατρική. Στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα διάλεξη, με τίτλο «Ψυχιατρική και επαγγελματισμός: η βρετανική οπτική σχετικά με το παρόν, το παρελθόν και το μέλλον» που έδωσε στο ΕΚΕΨΥΕ στις 24 Φεβρουαρίου, ο καθηγητής της Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου George Ikkos διέτρεξε την ιστορική εξέλιξη του πλαισίου αυτού. Στη συνέχεια, με διεισδυτικές επισημάνσεις έδωσε τα βασικά σημεία των απαιτήσεων στις οποίες καλείται να ανταποκριθεί ο σύγχρονος ψυχίατρος. Ο George Ikkos, βασισμένος στην κλινική και θεσμική του εμπειρία στη Μεγάλη Βρετανία, περιέγραψε τον επαρκή σύγχρονο ψυχίατρο ως επαγγελματία που θα συνδυάζει την κλινική επάρκεια με ικανότητες «ακροατή», έτοιμο να εργαστεί με το «διαφορετικό», ευαισθητοποιημένο σε ζητήματα φύλου και εθνότητας, δεσμευμένο στην πρακτική που αντιστρατεύεται τις διακρίσεις, με κατανόηση και αναγνώριση του ρόλου και της κατάστασης του ευάλωτου ασθενούς, με ενσυναίσθηση (empathy), τόσο για τους ασθενείς όσο και για εκείνους που τους φροντίζουν. Επίσης με συναίσθηση της εγγενούς ισχύος του ρόλου του γιατρού, των ενδεχομένων καταστροφικών διαστάσεών της (σε ασθενείς, πρόσωπα που φροντίζουν και συναδέλφους) και με κατανόηση των βασικών σημείων των διαχειριστικών λειτουργιών.
Τα πιο πάνω αποτελούν κάποιες από τις προϋποθέσεις για να διαπραγματευτεί τους όρους της άσκησης του λειτουργήματός του ο ψυχίατρος, μέσα σε ένα πλαίσιο όπου ευρύτεροι παράγοντες, κλινικοί και μη, δοκιμάζουν τα όρια και την ίδια την ταυτότητα της ψυχιατρικής πράξης. Δικλείδα ασφαλείας για τη διατήρηση της ταυτότητας αυτής, αποτελεί, κατά τον καθηγητή George Ikkos, η ίδια η ιατρική ιδιότητα: Ο ψυχίατρος πρέπει πριν – και πάνω από όλα - να είναι συνεχώς ένας γιατρός. Η διαυγής αυτή διατύπωση, σε μια εποχή ραγδαίων αλλαγών και σύγχυσης, όχι άσχετων με την ασάφεια ορίων και ρόλων, είναι ένας πολύτιμος οδηγός.
Γρηγόρης Μανιαδάκης, Ψυχίατρος